Verspreiding en Habitat:
De zandhagedis komt in Nederland met name voor in de Duinen en op de Veluwe, verder komt hij verspeidt over Nederland in een aantal gebieden (vaak heidegebieden maar ook langs spoorlijnen en wegbermen). De zandhagedis komt in een groot deel van Europa voor met uitzondering van het Noorden van Scandinavië, Spanje, Portugal, Italie en uiterst West-Europa. De zandhagedis geeft de voorkeur aan droge zandige gebieden met afwisselend vegetatie en open stukken zand.


Zandhagedis man


Beschrijving:
De zandhagedis is een robuuste hagedis die een lichaamslengte (exclusief staart) van maximaal 13 cm kan bereiken. Zandhagedissen hebben een opvallend grote hoge kop met stompe snuit. De mannetjes zijn (met name in de paartijd) prachtig groen gekleurd op de flanken, vaak met een donkerbruin gevlekte rug. Vrouwtjes en juvenielen zijn bruin van kleur met een patroon van donkere en lichte vlekken (zie foto). Mannetjes hebben een grote kop dan vrouwtjes. Zandhagedissen kunnen ongeveer 17 jaar oud worden in het wild.

Zandhagedis vrouw

Levenscyclus en Leefwijze:
In het voorjaar paren zandhagedissen. De mannetjes verdedigen hun territorium fel en vechten veelvuldig met elkaar. Het vrouwtje legt 4 tot 14 eitjes die ze begraaft in het zand. Hiervoor kiest ze meestal hellingen die op het zuiden gericht zijn zodat de zon de eieren goed kan verwarmen. De eieren komen na 2 a 3 maanden uit. De zandhagedis voedt zich met allerlei ongewervelde dieren zoals kevers, spinnen, larven etc. Ze houden zich meestal op vlakbij de vegetatie (op een overgang). Zandhagedissen overwinteren in de grond in een verlaten zoogdierhol of in een zelf gegraven hol.


Zandhagedis vrouwtje